Jak zatrzymać biegunkę u starszej osoby?

Układ pokarmowy z biegiem lat staje się coraz mniej sprawny i odporny na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych. Narażony jest więc na różne dolegliwości, które czasem trudno zniwelować. Jak zatrzymać biegunkę u starszej osoby?

Przyczyny biegunki u starszych osób

Organizm osób starszych funkcjonuje już nieco inaczej niż u zdrowych osób w sile wieku. Procesy fizjologiczne spowalniają, a tkanki i całe układy tracą swą dawną kondycję.

Starzeniu nie opiera się niestety również układ pokarmowy. Wzrasta jego wrażliwość na działanie czynników zewnętrznych, czyli przede wszystkim pożywienia oraz znajdujących się na nim zanieczyszczeń i drobnoustrojów, co może być przyczyną biegunki u osób starszych i innych dolegliwości żołądkowo-jelitowych.

Biegunka u starszej osoby, podobnie zresztą jak u młodych osób, najczęściej spowodowana jest zakażeniem pokarmowym (wirusowym lub bakteryjnym). Przyczyny biegunek u osób starszych są liczne w tym przede wszystkim niedokrwienne, choroba uchyłkowa, zapalenie mikroskopowe.

Bez względu na to, czym spowodowana jest biegunka u osób starszych, objawy rozwolnienia trzeba niezwłocznie niwelować, by nie wywołały groźnych dla całego organizmu powikłań.

Ostra a przewlekła biegunka u osób starszych

Biegunka – podobnie jak wiele innych schorzeń – może mieć przebieg ostry lub przewlekły. Warto jednak na początku wyjaśnić, jaki stan określany jest mianem biegunki. Otóż jest to nadmiernie częste oddawanie stolca (więcej niż 3 stolce dziennie) o rozrzedzonej konsystencji – papkowatej lub wodnistej.

Ostra biegunka u osoby starszej często spowodowana jest zatruciem lub zakażeniem pokarmowym. Jej objawy występują nagle i są od początku bardzo nasilone. Silna biegunka może szybko doprowadzić do odwodnienia, czemu należy zapobiegać od pierwszych jej symptomów.

Za przewlekłą biegunkę u osób starszych uznaje się taką, której objawy utrzymują się dłużej niż 4 tygodnie. Nawracające biegunki mogą świadczyć o chorobie przewodu pokarmowego, dlatego należy je zawsze skonsultować z lekarzem. Zdarza się też jednak, że są one wynikiem starzenia i osłabienia układu pokarmowego.

Częste, uporczywe biegunki u osób starszych wymagają zwykle specjalistycznego leczenia, ponieważ nieleczone mogą prowadzić do odwodnienia, obniżenia poziomu ważnych mikro- i makroelementów, anemii i znacznego osłabienia organizmu.

Jak zatrzymać biegunkę u starszej osoby?

Co zastosować na biegunkę u starszej osoby, by nie dopuścić do groźnych dla organizmu konsekwencji? Jeśli objawy są bardzo nasilone lub uporczywie nawracają, należy udać się po pomoc do lekarza rodzinnego.

W niektórych przypadkach sam zaleci on odpowiednie postępowanie, w innych – skieruje pacjenta do specjalisty, np. gastrologa. Gastrolog z pewnością powie, jak leczyć biegunkę u starszej osoby, ewentualnie zleci badania celem ustalenia przyczyn rozwolnienia.

Jak zahamować lekką biegunkę występującą sporadycznie? Kiedy nie ma ryzyka wystąpienia powikłań, a luźny stolec pojawia się raz na jakiś czas, może spróbować łatwo dostępnych sposobów na biegunkę u osób starszych, np. w postaci leków bez recepty.

Leki na biegunkę to głównie środki spowalniające pasaż treści pokarmowej przez jelita, a tym samym zmniejszające ilość wydalanych stolców i poprawiające ich konsystencję.

Przykładem substancji o takim działaniu jest loperamid, który można stosować również u osób starszych. Jak zatrzymać biegunkę przy jego pomocy? Tabletki z loperamidem należy zawsze przyjmować zgodnie ze wskazaniami producenta lub lekarza. Prawidłowe stosowanie nie wpływa na florę bakteryjną jelit i rzadko wywołuje efekty niepożądane. Loperamid wskazany jest w objawowym leczeniu rozwolnienia , jeśli jednak mimo jego przyjmowania objawy utrzymują się lub nasilają, należy zgłosić się do specjalisty.

[!art-banner!]

Dieta przy biegunce u starszej osoby

Oprócz stosowania leków hamujących rozwolnienie, niezwykle ważna przy biegunce u starszej osoby jest dieta. Co jeść, by dodatkowo nie podrażnić przewodu pokarmowego, a przy tym nie dopuścić do osłabienia organizmu?

Biegunki u starszej osoby często wiążą się ze spadkiem apetytu, dlatego odpowiednie żywienie nastręcza niekiedy sporych trudności. Posiłki podczas choroby powinny mieć konsystencję płynną lub półpłynną, ponieważ są delikatniejsze dla żołądka i jelit, a przy tym podnoszą poziom nawodnienia spadający przy częstym, luźnym stolcu.

Dieta przy biegunce u osób starszych powinna być wolna od żywności ciężkostrawnej, przetworzonej lub drażniącej (np. potraw pikantnych lub tłustych).

Produktami hamującymi rozwolnienie są:

  • suszone jagody,
  • Marchwianka (zupa z marchwi),
  • kisiel.

Warto pamiętać, że dieta przy biegunce to nie tylko jedzenie, ale przede wszystkim przyjmowanie płynów. Nawadnianie organizmu konieczne jest, by uniknąć powikłań. Woda wypijana przy utrzymujących się objawach powinna być przegotowana, by zmniejszyć ryzyko dodatkowego zakażenia. Choremu można podać również elektrolity uzupełniające ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu minerały.

Leczenie biegunki u osób starszych należy zawsze rozpocząć od pierwszych jej objawów, ponieważ starzejący się organizm bardziej narażony jest na osłabienie i odwodnienie.

Autor: Justyna Gabrysiak-Kula

Pismiennictwo:

1. G. Biesiada, J. Czepiel, D. Salamon, T. Mach, A. Garlicki, Zachorowanie na biegunkę infekcyjną w starszym wieku, w: Gerontologia Polska, tom 20, nr 1, 8–11
2. Chpl: Loperamid
3. J. Wasielica-Berger, Ostra biegunka, w: Gastroenterologia Kliniczna 2018, tom 10, nr 1: 14–22
4. M. Wiercińska, Biegunka (rozwolnienie) – objawy, przyczyny, leczenie, źródło: Medycyna Praktyczna https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50644,biegunka [04.07.2023]
5. E. Kuchar, Biegunka bakteryjna, źródło: Medycyna Praktyczna https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165078,biegunka-bakteryjna [04.07.2023]
6. A. Grodowska, Dieta w ostrej biegunce – nawodnienie to priorytet, źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-w-ostrej-biegunce-nawodnienie-to-priorytet/ [04.07.2023]

Sprawdź dostępność

SPRAWDŹ DOSTĘPNOŚĆ

ZOBACZ RÓWNIEŻ INNE ARTYKUŁY

Jedzący ludzie

Co jeść przy biegunce? Dieta

Biegunka to dość powszechna dolegliwość, która wymaga szczególnego postępowania dietetycznego, mającego na celu wzmacnianie osłabionego organizmu i niwelowanie objawów. Sprawdź, co należy jeść przy biegunce.

Więcej
Jedzący ludzie

Lek na biegunkę – co stosować bez recepty?

Biegunka to powszechna dolegliwość dotykająca pacjentów w różnym wieku i utrudniająca normalne funkcjonowanie. Warto więc wiedzieć, co stosować, by zniwelować jej dokuczliwe objawy. Sprawdź, jaki lek na biegunkę wybrać.

Więcej
Jedzący ludzie

Ostra biegunka – przyczyny. Co stosować?

Ostra biegunka to dość powszechna dolegliwość, która w skrajnych przypadkach może być jednak bardzo groźna. Jak sobie z nią radzić i nie dopuścić do takiej sytuacji? Sprawdź, co leży u podłoża biegunki i co warto stosować, aby ją zatrzymać.

Więcej

Biegunka po jedzeniu – dlaczego po każdym posiłku mam rozwolnienie?

Dostarczanie organizmowi pokarmów spotyka się niekiedy z dość gwałtowną reakcją ze strony układu pokarmowego. Jedną z nich jest biegunka po jedzeniu. Skąd się bierze?

Więcej
Packshot Laremid na scenie
Dostepny bez recepty

SPRAWDŹ DOSTĘPNOŚĆ

Lek na biegunkę Laremid jest dostępny w aptekach stacjonarnych i internetowych

Sprawdź dostępność