Co jeść przy biegunce? Dieta

Biegunka to dość powszechna dolegliwość, która wymaga szczególnego postępowania dietetycznego, mającego na celu wzmacnianie osłabionego organizmu i niwelowanie objawów. Sprawdź, co należy jeść przy biegunce.

Jedzący ludzie

Co jeść podczas biegunki?

Biegunka to dolegliwość polegająca na nadmiernie częstym oddawaniu stolca o luźnej, wodnistej konsystencji. Jej przyczyn może być wiele – od niewłaściwej diety (np. spożywanie zbyt ostrych potraw lub dużych ilości alkoholu), przez infekcje wirusowe i bakteryjne, po poważniejsze stany chorobowe.
W większości przypadków objawy ustępują samoistnie w ciągu kilku dni, jednak nawet wtedy osłabiają organizm, pozbawiając go wody oraz wielu substancji, przede wszystkim elektrolitów, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania.

Co jeść przy biegunce, by wzmocnić organizm i przywrócić mu prawidłowy poziom gospodarki wodno-elektrolitowej?

Przede wszystkim trzeba się stale nawadniać. Co pić? Może to być czysta woda, jednak przy dolegliwościach żołądkowo-jelitowych najlepiej, kiedy jest ona przegotowana, by dodatkowo nie wprowadzać do przewodu pokarmowego szkodliwych drobnoustrojów.
Warto wówczas także spożywać elektrolity lub napoje izotoniczne, które oprócz wody i ważnych witamin i minerałów, dostarczają też węglowodany stanowiące główne źródło energii organizmu.

Co jeść podczas biegunki? Dieta w trakcie występowania objawów powinna być lekkostrawna, by nie obciążać i tak już podrażnionego przewodu pokarmowego. Zalecane są wówczas różnego rodzaju kleiki i papki łatwo rozkładane w jelitach.

Co jeść na obiad? Aby wspomóc nawadnianie organizmu, najlepiej zwiększyć spożycie zup (szczególnie w postaci kremów). Należy jednak zrezygnować z wywarów mięsnych na rzecz lekkostrawnych zup warzywnych.

Co jeszcze można jeść przy biegunce? Stosunkowo bezpiecznymi wówczas produktami są:

  • biały ryż,
  • pszenne pieczywo,
  • biszkopty,
  • gotowane warzywa i owoce (te lekkostrawne, np. marchew czy jabłka).

Co jeść przy ostrej biegunce, a co przy przewlekłej?

Biegunka – podobnie jak wiele innych dolegliwości – może mieć przebieg ostry lub przewlekły. Biegunka ostra trwa od kilku dni do 14 dni, a jej objawy są nagłe i bardzo nasilone. Przewlekła trwa ponad 4 tygodnie, a jej symptomy zwykle są łagodniejsze niż przy postaci ostrej.
Zadając sobie pytanie, co jeść w czasie biegunki, warto mieć świadomość tego rozróżnienia, ponieważ inne postępowanie dietetyczne będzie obowiązywało przy rozwolnieniu ostrym, a inne przy przewlekłym.
Przy biegunce przewlekłej organizm bardziej potrzebuje wzmocnienia w postaci substancji odżywczych, witamin i minerałów, ponieważ dłużej narażony jest na ich ubywanie. Co jeść i pić?
Przede wszystkim warto nawadniać organizm i regularnie dostarczać mu elektrolity, by uzupełnić niedobory.

Co jeść przy biegunce ostrej? W tym wypadku najlepiej ograniczyć się do wymienionych wcześniej, lekkostrawnych produktów, które może nie dostarczą organizmowi zbyt wielu cennych składników, ale przyspieszą regenerację układu pokarmowego i powrót do normalnej diety. Nie należy zapominać, że również w tym przypadku konieczne jest uzupełnianie utraconych elektrolitów.

Co jeść przy biegunce po antybiotyku? Leki przeciwbakteryjne powodują zaburzenia mikroflory jelitowej, dlatego takie dolegliwości jak rozwolnienie są częstym skutkiem ubocznym ich stosowania.

Aby przywrócić równowagę mikrobioty jelit warto zwiększyć spożycie produktów zawierających korzystne dla pracy układu pokarmowego bakterie. Są to m.in. jogurty, maślanki, kefiry czy kiszone warzywa.
Oprócz tego, co jeść w czasie biegunki, warto wiedzieć, po jakie środki sięgnąć, by skrócić czas jej trwania. W aptekach dostępnych jest wiele preparatów hamujących biegunkę, np. zawierających loperamid. Substancja ta spowalnia perystaltykę jelit oraz pasaż treści pokarmowej w jelitach, niwelując dokuczliwe objawy.

Co jeść przy biegunce i innych objawach?

Wiadomo już, co można jeść podczas samej biegunki, jednak postępowanie dietetyczne ważne jest też, gdy rozwolnieniu towarzyszą inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Co jeść przy biegunce i bólu brzucha?

Wiele zależy od przyczyny bólu brzucha. Jeśli jest to ból wywołany podrażnieniem lub infekcją leżącą też u podłoża rozwolnienia, można zastosować dietę taką, jak przy samej biegunce, czyli ograniczyć się do lekkostrawnych produktów jak kleiki, ryż, białe pieczywo i biszkopty.

Kiedy stosowanie ścisłej diety nie przynosi rezultatów, a ból się utrzymuje, należy udać się do lekarza. Co jeść przy biegunce i wymiotach? Równoległe występowanie tych dolegliwości przyspiesza ubytek wody i elektrolitów z organizmu.
Jednocześnie kwestia nawadniania jest utrudniona, ponieważ picie większych ilości płynów wzmaga odruch wymiotny i często wywołuje kolejne torsje. Jak sobie z tym radzić?
Spożywanie wody i elektrolitów jest wówczas absolutnie konieczne, jednak pić trzeba bardzo często, ale powoli, przyjmując małe porcje płynów.
O tym, co jeść przy rozwolnieniu, którego objawy są silnie zaostrzone lub utrzymują się przez dłuższy czas, powinien decydować lekarz.

[!art-banner!]

Co podawać dziecku do jedzenia przy biegunce?

Przewód pokarmowy dziecka działa podobnie, jak osoby dorosłej. Podobne produkty spożywcze są przez niego łatwo trawione i podobne działają na niego drażniąco. U dzieci biegunka często powodowana jest przez infekcje wirusowe wywoływane rota- adeno- i astrowirusami.

Co dziecko może jeść przy dolegliwościach o ostrym przebiegu? Warto mu podawać same lekkostrawne produkty ułatwiające gojenie przewodu pokarmowego. Dobrze sprawdzą się różnego rodzaju papki i kleiki, które dzięki swej półpłynnej konsystencji nie tylko zostaną łatwo strawione, ale też wspomogą nawadnianie organizmu.

Co dać dziecku do jedzenia przy biegunce, jeśli niespecjalnie chce spożywać papki? Maluchom, które nie tolerują ryżowych kleików, można dawać jeść biszkopty, suche wafle bez cukru, czerstwe bułki pszenne.
Należy jednak kontrolować ich ilość, by nie obciążyć żołądka i nie pobudzać perystaltyki jelit. Najlepiej podawać małe porcje w niewielkich odstępach czasu. Oprócz tego, co może jeść dziecko przy biegunce, warto wiedzieć, co podawać mu celem skrócenia i zniwelowania dolegliwości.

U dzieci powyżej 6. roku życia biegunkę również można leczyć preparatami zawierającymi loperamid. Poprzez niwelowanie objawów hamuje on ubytek wody, witamin i minerałów, których właściwy poziom w momencie wzrastania i rozwoju jest szczególnie ważny.

Co jeść po biegunce?

Postępowanie dietetyczne ważne jest nie tylko podczas występowania objawów, ale też przez pewien czas po ich ustąpieniu – do momentu, w którym podrażniony przewód pokarmowy w pełni się zregeneruje, a osłabiony organizm uzupełni wszelkie niedobory ważnych dla niego substancji.

Co zatem jeść po biegunce? Bezpośrednio po przebytej infekcji jelitowej najlepiej zrezygnować z produktów zawierających duże ilości nierozpuszczalnego błonnika lub ciężkostrawnych i działających drażniąco, takich jak:

  • surowe owoce i warzywa,
  • ciemne pieczywo pełnoziarniste,
  • tłuste mleko i produkty mleczne,
  • tłuste mięso,
  • zabielane śmietaną zupy,
  • ostre przyprawy,
  • orzechy,
  • słodycze,
  • napoje gazowane,
  • mocna herbata i kawa.

Co jeść po wymiotach i biegunce oraz po ostrym, nasilonym rozwolnieniu? Można na jakiś czas ograniczyć się do lekkostrawnych potraw, by pozwolić układowi pokarmowemu odpocząć. Bardzo ważne jest, by dietę rozszerzać stopniowo, a nie wprowadzać ciężkich do przetworzenia przez jelita potraw (np. smażonego mięsa) od razu po ścisłej diecie.
Oprócz konkretnych zaleceń co do spożywanych produktów, ważne są stosowane zwyczaje żywieniowe. Po biegunce należy jeść często, ale nieduże porcje, nieobciążające żołądka i jelit. Oczywiście należy też bezwzględnie pamiętać o wypijaniu około 2 litrów płynów dziennie, by uzupełnić ich niedobór spowodowany dolegliwościami.

Autor: Justyna Gabrysiak-Kula

Pismiennictwo:

1. M. Wiercińska, Biegunka (rozwolnienie) – objawy, przyczyny, leczenie, źródło: Medycyna Praktyczna https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50644,biegunka [21.04.2023].
2. E. Kuchar, Biegunka bakteryjna, źródło: Medycyna Praktyczna https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165078,biegunka-bakteryjna [21.04.2023].
3. ChPL: Laremid.
4. A. Grodowska, Dieta w ostrej biegunce – nawodnienie to priorytet, źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-w-ostrej-biegunce-nawodnienie-to-priorytet/ [21.04.2023].
5. J. Wasielica-Berger, Ostra biegunka, w: Gastroenterologia Kliniczna 2018, tom 10, nr 1: 14–22
6. K. Gutkowski, M. Hartleb, Biegunka – algorytmy diagnostyczne i zasady leczenia, w: Medycyna po Dyplomie, 09/2012. https://podyplomie.pl/medycyna/10617,biegunka-algorytmy-diagnostyczne-i-zasady-leczenia [21.04.2023].
7. I. Sajór, Biegunka – zalecenia i przeciwwskazania dietetyczne, źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/biegunka-zalecenia-i-przeciwwskazania-dietetyczne/ [21.04.2023].

Sprawdź dostępność

SPRAWDŹ DOSTĘPNOŚĆ

ZOBACZ RÓWNIEŻ INNE ARTYKUŁY

Biegunka po jedzeniu – dlaczego po każdym posiłku mam rozwolnienie?

Dostarczanie organizmowi pokarmów spotyka się niekiedy z dość gwałtowną reakcją ze strony układu pokarmowego. Jedną z nich jest biegunka po jedzeniu. Skąd się bierze?

Więcej

Nietolerancja pokarmowa – jak się objawia i jakie badania?

Nietolerancja pokarmowa może wywoływać różne przykre dolegliwości ze strony układu trawiennego. Dowiedz się, jakie objawy wskazują na nietolerancję i co robić, by skutecznie je niwelować.

Więcej
Jedzący ludzie

Lek na biegunkę – co stosować bez recepty?

Biegunka to powszechna dolegliwość dotykająca pacjentów w różnym wieku i utrudniająca normalne funkcjonowanie. Warto więc wiedzieć, co stosować, by zniwelować jej dokuczliwe objawy. Sprawdź, jaki lek na biegunkę wybrać.

Więcej

Grypa jelitowa – jakie są objawy i sposoby leczenia?

Grypa jelitowa to jedna z najpowszechniejszych infekcji zarówno u pacjentów dorosłych, jak i dzieci. Jest wysoce zakaźna, dlatego szybko się rozprzestrzenia. Jak ją rozpoznać i jak leczyć?

Więcej
Packshot Laremid na scenie
Dostepny bez recepty

SPRAWDŹ DOSTĘPNOŚĆ

Lek na biegunkę Laremid jest dostępny w aptekach stacjonarnych i internetowych

Sprawdź dostępność